Một tuần trước ngày nước Cộng hòa tự trị Crimea trưng cầu dân ý về việc sáp nhập với Liên bang Nga (ngày 16/3/2014), tình hình bán đảo Crimea căng thẳng hơn bao giờ hết.
Theo trang tin Unian, trong các ngày từ 8 tới 9, nhiều đoàn xe quân sự được cho là của Ukraine gồm xe bọc thép, xe chở quân từ tỉnh Zhitomir và Lvov đã tiến về hướng thành phố Pereskop, Crimea.
Tuy chính quyền Ukraine chưa đưa ra bình luận về thông tin trên, nhưng người dân các tỉnh giáp ranh với Crimea đều nhận được thông báo “không cản trở sự di chuyển của quân đội”.
Trong diễn biến liên quan. Sau cuộc họp Nội các vào chiều ngày 9/3, Thủ tướng tạm quyền Ukraine Arseny Yatsenyuk quyết định phân bổ 125 triệu hryvnia (khoảng 13 triệu USD) cho lực lượng binh sĩ người Ukraine ở Crimea.
“Tại cuộc họp ngày hôm nay, Chính phủ dự kiến đưa ra quyết định về việc giao 125 triệu hryvnia như tài sản thế chấp bằng tiền mặt một lần cho những người lính đang bảo vệ chủ quyền Ukraine trên lãnh thổ của nước Cộng hòa tự trị Crimea”, ông Yatsenyuk cho biết. Thủ tướng tạm quyền cũng đã chỉ thị cho các cơ quan chịu trách nhiệm cấp kinh phí “càng sớm càng tốt”, theo Lenta.
Được biết, từ cuối tháng 2/2014, khi chính biến Ukraine xảy ra, phần lớn các căn cứ quân sự ở Crimea đã bị “lực lượng quân sự lạ” kiểm soát. Trong khi Kiev khẳng định rằng đó là quân đội Nga, song Moscow phủ nhận điều này và tuyên bố rằng ở Crimea, đây là các lực lượng dân quân địa phương.
Trong khi đó, nhiều nguồn tin từ Ukraine và Nga tiết lộ, Nga đã có kế hoạch điều động thêm các đơn vị quân đội mới sang Crimea để bổ sung quân số cho Hạm đội Biển Đen khi mà ngày trưng cầu dân ý tại nước Cộng hòa tự trị hơn 2 triệu dân này đang đến gần.
Ở thời điểm hiện tại, căn cứ của Hạm đội Biển Đen - Nga tại Novorossyisk tập trung các đơn vị của Lữ bộ binh cơ giới độc lập 18 của quân đội Nga. Binh sĩ của lữ đoàn này cùng 120 đơn vị phương tiện kỹ thuật quân sự, trong đó có pháo phản lực Grad, đang được chuẩn bị để đưa sang Crimea.
Cuộc khủng hoảng chính trị ở Ukraine đã dẫn đến những tranh cãi giữa Nga và phương Tây về số phận của Crimea, nước Cộng hòa tự trị có đa số người dân tộc Nga sinh sống.
Chính quyền Crimea đã từ chối công nhận là hợp pháp của chính quyền trung ương mới tại Kiev, lật đổ Tổng thống Viktor Yanukovych vào cuối tháng trước, và ngày 6/3 Quốc hội Crimea đã thông báo quyết định trở thành một phần của Nga.
Trong khi Moscow tuyên bố ủng hộ sự lựa chọn của người dân Crimea thì Kiev cho rằng cuộc bỏ phiếu quốc hội Crimea là một "quyết định bất hợp pháp" và cáo buộc Nga phá hoại toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine.
